Văn Thi Sỹ - Bình Thường hay Khác Thường
Anh làm thơ rất hay. Hôm nọ anh kể tôi nghe: một người bạn thường đọc thơ anh, gặp nhau sau một thời gian dài, nhìn anh hồi lâu, ông nói,
- Anh không giống nhà thơ chút nào. Tướng anh vầy giống như ông chủ tiệm thuốc bắc quá.
- Giống nhà thơ là sao, anh nói tui nghe?
- Nhà thơ là phải ... ốm ốm, râu tóc dài dài, mặt mày hốc hác, áo quần xốc xếch, có vẻ bệ rạc ... Anh ngon lành gọn gàng như vầy giống chủ tiệm thuốc bắc. Ai mà tin anh làm thơ.
Hai anh em cười nghiêng ngả vì lời nhận xét đó.
Những câu nói trên làm tôi suy nghĩ. Không có lý nào, người ta quan niệm người làm thơ phải "KHÁC NGƯỜI" một cách thảm hại như thế??? Theo như câu nhận xét của ông kia, nhà thơ phải là người dơ dáy, bệ rạc? Không lẽ trong thơ khi đọc lên có mùi khó ngửi? có hình tượng xốc xếch? đến độ người ta phải liên tưởng đến tác giả là người như thế? Và qua chữ nghĩa, người đọc hình dung người viết ra sao, tôi cũng thắc mắc.
Từ nhỏ tôi thấy vài ông làm thơ, hình ảnh ghê ghớm nhất là tóc dài và râu mép. Từ đó nhìn mấy người đàn ông tóc dài tôi thường có hai ý nghĩ, hoặc là họ lười đi cắt tóc, hoặc là họ làm thơ. Nhìn người có râu mép, tôi lại thắc mắc, không biết khi ăn uống, nhất là những món có rau chấm mắm hay nước mắm, râu họ có bị vướng vào và lên mùi không?
Sau này lớn lên tôi hiểu ra, có lẽ một số người làm thơ hình như cố tình ở dơ để thiên hạ nhận ra mình là nhà thơ? Tôi không biết nhiều tác giả khác ra sao, nhưng khoảng mười năm trước tôi thấy hình ảnh của một người làm thơ rùng rợn quá nên tôi nhớ hoài. Không biết thơ người đó có hay không, nhưng nhìn hình dạng râu tóc dơ dáy bẩn thỉu tôi chỉ muốn tránh xa.
Hình tượng hoá văn thi sỹ thật là chuyện buồn cười. Bây giờ tôi có quen vài người làm thơ viết văn, họ đi ra đường cũng sạch sẽ tươm tất lắm. Chưa có người quen nào râu tóc dài luộm thuộm hay bệ rạc. (Ở nhà ra sao tôi không biết). Và thơ văn họ đọc rất dễ chịu chứ không lên mùi tí nào. Qua tiếp xúc, những tác giả văn, thơ, nhạc tôi đã gặp ăn nói từ tốn chậm rãi và nói chuyện có chiều sâu hơn. Đó là những điều khác biệt tôi nhận thấy. Có thể những người tôi quen biết nằm trong phần thiểu số của cái mẫu số chung văn nghệ sỹ. Còn phần lớn những người râu tóc rũ rượi, áo quần xốc xếch đúng nghĩa với văn thi sỹ, có lẽ tôi chưa được diện kiến.
Viết văn làm thơ soạn nhạc gì gì đi nữa, ai cũng chỉ là những người bình thường, trừ phi họ muốn làm người "khác thường", thì xin miễn ý kiến.
*** Nhắn riêng với một nhà văn nhà thơ có râu mép (ở Texas*) mà tôi quý mến: anh ngoại lệ, vì nhìn anh ngầu lắm
Tôn Nữ Thanh Dương
Oct 28, 2014
* Phải ghi rõ anh ở Texas, nếu không có kẻ nhận lầm
